H δεκαετία του ’80 αποτελεί για την Ελλάδα, όπως και για πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες, μία από τις ισχυρότερες αναφορές του περασμένου αιώνα. Πρόκειται για την τελευταία διακριτή περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και της παγκόσμιας διπολικής σταθερότητας. Είναι, παράλληλα, η τελευταία φάση της κλιμακούμενης μεταπολεμικής ευημερίας. Μία περίοδος υψηλής πόλωσης αλλά κοινωνικής συνοχής, μία εποχή τροχοδρόμησης του καπιταλισμού στις ράγες της πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης, μία φάση υπερκαταναλωτικής απογείωσης, μία τομή στη σχέση του ατόμου με τη συλλογικότητα προς όφελος του πρώτου. Η δεκαετία του ’80 είναι στην παγκόσμια μυθολογία ―ή, τουλάχιστον, στον κύκλο του παλαιού καπιταλιστικού κέντρου (ΗΠΑ-Δυτική Ευρώπη)― μία ευτυχής μεταβατική δεκαετία.
Για την Ελλάδα, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα και πιο ενδιαφέροντα ταυτόχρονα. Η μνήμη του «Oγδόντα» θρέφει, ταυτόχρονα, τη νοσταλγία και την απαξίωση. Η δεκαετία αυτή μετεωρίζεται σήμερα ανάμεσα σε δύο ατελείς και εν πολλοίς στρεβλές υπερπολιτικοποιημένες αναμνήσεις. Η μία οργανώνεται μέσα από την εξιδανίκευση της μεγάλης ευημερίας και της ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας που επιτεύχθηκε εξαιτίας της επέκτασης του κράτους-εργοδότη. Η άλλη βλέπει στη δεκαετία του ’80 την ιδρυτική στιγμή μίας εθνικής παρακμής που οδήγησε στο σημερινό τέλμα.
Έτσι, η μεταβατικότητα της περιόδου, ο εκσυγχρονισμός της ζωής των Ελλήνων με τα παγκόσμια δυτικά πρότυπα, η διπλή ηθική των κυβερνώντων, οι απώλειες της παραγωγικής οικονομίας, η ανάπτυξη των ατομικών ελευθεριών, όλα αυτά και άλλα τόσα, αρνητικά και θετικά γι’ αυτήν τη σύγχρονη κοινωνία, που πάσχιζε να συγκροτήσει τη δημοκρατική Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, ξεχνιούνται.
Σήμερα, το ελληνικό «Oγδόντα» μοιάζει να είναι το όραμα είτε για μια ζωή έξω από τους καταναγκασμούς της παγκοσμιοποίησης είτε η μαύρη τρύπα της Ιστορίας μας. Είτε μια στενή νοσταλγία ρευστοποιημένη σε εικόνες και μικροφετίχ χωρίς ιστορικότητα και βάθος είτε μια περίοδος που πρέπει με κάποιον τρόπο να διαγραφεί από τη συλλογική μνήμη και τις σημερινές κοινωνικές πρακτικές. Με άλλα λόγια, μία πολυσήμαντη περίοδος της σύγχρονης Ιστορίας μας, η οποία σημάδεψε τις ενεργές, σήμερα, γενιές και ίσως καθορίσει και το μέλλον των νεοτέρων, χάνεται όχι στη λήθη, όπως θα μπορούσε κανείς να περιμένει (ειδικά αν υπολογίσει την ένταση των εμπειριών και βιωμάτων της περιόδου της ελληνικής κρίσης), αλλά σε δύο στερεοτυπικές και ιδεολογικά υπερφορτισμένες αναμνήσεις.
To πλήρες σκεπτικό και τη μεθοδολογία και το περιεχόμενο πίσω από την έκθεση GR80s, μπορείτε να το βρείτε στο πλήρες σχέδιο υλοποίησης το οποίο τυπώθηκε με την ευγενική χορηγία του Εκδοτικού Οίκου Μέλισσα. (http://www.melissabooks.com/)
Κατεβάστε το αρχείο εδώ
