Του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου
Κάποια ράφια (πιθανόν αρκετά) της βιβλιοθήκης της δεκαετίας του 1980 δεν θα είναι αφιερωμένα στη λογοτεχνία (ελληνική και μεταφρασμένη), αλλά στο δοκίμιο και τον στοχασμό: φιλολογικές και κριτικές μελέτες, φιλοσοφία, κοινωνικές επιστήμες.
Δεν κυκλοφορούσαν πολλά τέτοια βιβλία εκείνα τα χρόνια: η ελληνική παραγωγή ήταν περιορισμένη και οι μεταφράσεις έλαμπαν δια της απουσίας τους όταν δεν ήταν προβληματικές. Η άνθιση των μεταφράσεων, καθώς και η θεαματική αύξηση της ελληνικής παραγωγής, ξεκίνησαν την επόμενη δεκαετία για να αποκτήσουν στιβαρό όγκο μόνο μετά το 2000. Έτσι, από την άποψη της κίνησης των ιδεών, η βιβλιοθήκη του 1980 θα είναι κυρίως μια βιβλιοθήκη των ελλείψεων της εποχής και της νιότης μας. Επειδή, όμως, μεγαλώσαμε πολύ και η μεμψιμοιρία δεν είναι καλός σύμβουλος, ιδίως όταν προσπαθούμε να ανασυστήσουμε το νεανικό μας παρελθόν, η βιβλιοθήκη του 1980 για το δοκίμιο και τον στοχασμό θα δοκιμάσει εκ παραλλήλου να υπενθυμίσει τη μικρή, ελάχιστη έστω δυναμική του καιρού και να αναδείξει τους μεγάλους αγώνες της: τις μεμονωμένες προσπάθειες, τα τολμηρά βήματα (που έμοιαζαν με απονενοημένα διαβήματα), τους σπάνιους πρωτοπόρους: όλα όσα με άλλα λόγια έβαλαν ένα πρώτο λιθαράκι για την κατοπινή εκδοτική έκρηξη, όλα όσα, είτε ήταν γραμμένα στα ελληνικά είτε προέρχονταν από γλώσσες που δεν γνωρίζαμε, ήρθαν να σημαδέψουν τη σκέψη και να οργανώσουν τη θεωρητική αγωγή μας. Μια ευκαιρία για να πιάσουν οι νεώτεροι επαφή με τις προ τριακονταετίας αναγνώσεις μας, που ήταν αναγνώσεις και πολλών άλλων, αλλά και για να ανασκοπήσουμε οι ίδιοι έναν κόσμο που μένει ακόμη ολοζώντανος στα μάτια μας.
Ο Βαγγέλης Χατζηβασιλείου είναι επιμελητής του περιπτέρου «Βιβλιοθήκη και αναγνωστήριο του ΄80». Aν έχετε κάτι σχετικό από τη δεκαετία του Ογδόντα, συμπληρώστε τη φόρμα εδώ και γίνετε μέλη της κοινότητας της έκθεσης GR80s. Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη.
(Φωτογραφία: Tάσος Βρεττός)