Γράφει η Άννα Ρούτση
Τα πάρτι στη Βarbarella με τις ντισκομπάλες και τους Duran Duran. Οι βάτες, τα παντελόνια μπάγκι και το άι λάινερ. Το κιτς και τα Λιονταράκια του Δαλιανίδη. Ο Ανδρέας, το ΠΑΣΟΚ και η Ρίτα Σακελλαρίου. Μύθοι πολλοί για την εποχή. Και στερεότυπα πολλά. Τα 80’s όμως δεν είναι μόνο αυτά.
«Είναι η τελευταία δεκαετία πριν την παγκοσμιοποίηση όπου όμως έχουν μπει τα θεμέλια μιας αλλαγής τρόπου ζωής. Είναι και η τελευταία δεκαετία πριν τελειώσει ο ψυχρός πόλεμος. Όλα είναι έτοιμα ν’ αλλάξουν, αλλά ακόμα δεν έχουν αποσταθεροποιηθεί. Ειδικά για την Ελλάδα είναι ο πυρήνας της μεταπολίτευσης, η καρδιά των αντιφάσεών του. Φτιάχνεται μια νέα κοινωνία με σημαντικές αντιστοιχίες με το σήμερα», μου λέει ο καθηγητής κοινωνιολογίας Παναγής Παναγιωτόπουλος. Μαζί με τον Βασίλη Βαμβακά, καθηγητή κοινωνιολογίας της επικοινωνίας, έχουν γράψει το λεξικό «Η Ελλάδα στη δεκαετία του ’80» (Βιβλιόραμα, 2010) και επιμελούνται την έκθεση «GR80s. Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη», που θα διαρκέσει από τον Ιανουάριο ως το Μάρτιο 2017 και θα πραγματοποιηθεί με τη σύμπραξη της Τεχνόπολης και της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.
Δεν πρόκειται απλά για μια έκθεση, αλλά για ανάλυση, στοχασμό, αναδόμηση της εποχής, στα οποία καλούμαστε όλοι να συμπράξουμε. Το Σάββατο 12 Νοεμβρίου συγκεντρώνεται στην Τεχνόπολη σχετικό συλλεκτικό υλικό, ένα κάλεσμα που έχει ξεκινήσει καιρό τώρα. «Είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ο καθένας μπορεί να γίνει επιμελητής του συρταριού του και της δικής του μνήμης. Πολλές φορές οι άνθρωποι νομίζουν ότι πρέπει να βρουν κάτι πολύ σπουδαίο, ενώ αντιθέτως εμείς ψάχνουμε πράγματα καθημερινά και, ας πούμε, ευτελή. Έχουμε πάρει πάνω από 1500 αντικείμενα. Οι άνθρωποι στέλνουν φωτογραφίες από οικογενειακά άλμπουμ της εποχής ή προσφέρουν για την έκθεση από μια BMW μέχρι ένα αναπτηράκι. Έχουμε βρει καταπληκτικά πράγματα! Φίλη π.χ. θα μας δώσει συγκεκριμένο φόρεμα που φορούσε όταν πήγε στο rock in Athens. Κάποιος άλλος έχει φτιάξει ένα πάνελ με τσίχλες σα να βλέπεις περίπτερο του ‘83 ή έχει κρατήσει σουπλά απ’ τα Goody‘s».
Η έκθεση λοιπόν διαπραγματεύεται την τρομερή δεκαετία του ’80, αλλά χωρίς νοσταλγία, εξιδανίκευση ή δαιμονοποίηση. «Τα 80’s είναι η νεύρωση των Ελλήνων. Ένας παράδεισος που χάθηκε για κάποιους και οι πύλες της κολάσεως για άλλους. Για όλους όμως είναι ένα μαύρο κουτί. Στην πραγματικότητα πολύ λίγοι μπορούν να καταλάβουν τη δεκαετία αυτή. Είναι γεμάτη προκαταλήψεις και στερεότυπα, π.χ. του καλτ ή του φαν, κάτι που ενισχύεται κι από την ποπ μουσική. Εμείς θέλουμε να δείξουμε ότι δεν είναι ακριβώς έτσι. Δεν είναι όλα φανταχτερά, Δυναστεία και Μπαρμπαρέλλα. Είναι κι αυτό, αλλά έχει και φτωχούς που δεν ενσωματώνονται γρήγορα, έχει μια βαριά λαϊκότητα με τους δικούς της ρυθμούς, και ακόμα πολλή από τη θλίψη των περασμένων δεκαετιών. Για όλους αυτούς τους λόγους μπήκαμε σε αυτή την περιπέτεια της έκθεσης».
Ερμηνείες, αναλύσεις και προσεγγίσεις, είναι ανοικτές και ευπρόσδεκτες. «Δεν διδάσκουμε, δεν είναι επιστημονικό πόνημα, υποδεικνύουμε και φτιάχνουμε πλαίσια για να κινηθεί ο επισκέπτης και να φτιάξει μόνος του μια αφήγηση, να διαταράξει κάποιες βεβαιότητες και να δει ποια είναι τα στοιχεία συνέχειας και ασυνέχειας. Πολλά πράγματα μπορεί να τον φέρουν σε μια χρήσιμη αμηχανία, όπως π.χ. ένα διαμέρισμα του ’87 που θα ανασυγκροτήσουμε, και το οποίο έχει μεν ομοιότητες, αλλά και διαφορές με το σημερινό μας σπίτι».
Ολόκληρο το κείμενο εδώ.
[Φωτογραφία Πέτρος Κουμπλής]
