Γράφει η Μυρσίνη Γκανά

 "Μην κοιτάς εσύ, μην κοιτάς, μην κοιτάς, μην κοιτάς, όποτε κοιτάζεις δεν μπαίνει το καλάθι". Είναι 14 Ιουνίου 1987.

Έχουμε ζήσει δέκα μέρες παραλογισμού. Μερικά δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη του τελικού του Ευρωμπάσκετ, ο αδελφός μου κι εγώ, παιδιά άθεων γονιών, βιώνουμε για πρώτη φορά μια μεταφυσική εμπειρία, προσευχόμαστε σε όλους τους θεούς και έχουμε αναπτύξει ένα ολόκληρο σύστημα συμπεριφορών που οδηγούν την μπάλα στο καλάθι. Εγώ πάντως, με το πρόσωπο χωμένο στα μαξιλάρια του καναπέ, τα χέρια μπροστά στα μάτια, καταφέρνω μυστηριωδώς να κοιτάζω και την τηλεόραση γι' αυτές τις δύο βολές του Καμπούρη, αλλά για τα τέσσερα τελευταία δευτερόλεπτα και την τελική επίθεση των Σοβιετικών είμαι όρθια, και στο αποτυχημένο τρίποντο φωνάζουμε όλοι μαζί, και οι τέσσερις, και χοροπηδάμε, και ξαφνικά έχουμε βγει στο δρόμο, και είναι εκεί και οι φίλοι μας, και στο ντεσεβώ του πατέρα μου έχουμε ανοίξει τη σκεπή και είμαστε όρθια στο πίσω κάθισμα τέσσερα παιδιά, εμείς οι δυο, η κολλητή κι ο κολλητός, και φτάνουμε από το Νέο Κόσμο ως την παραλιακή, και τους χαιρετάμε όλους, και κορνάρουμε, και είμαστε εκστατικά ευτυχισμένοι, και ανήκουμε άξαφνα σε μια πατρίδα που δεν έχει μόνο παρελθόν, αλλά και ένα παρόν όπου γίνονται θαύματα, και ένα μέλλον που μόνο καλύτερο μπορεί να είναι.

 

Για τη δική μας γενιά, που το '87 η παιδική μας ηλικία πλησίαζε στο τέλος της, εκείνο το καλοκαίρι μας σημάδεψε και σήμανε την πραγματική αλλαγή. Την προηγούμενη, αυτήν που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του '80 εμείς δεν την καταλάβαμε. Οι αλλαγές στο εκπαιδευτικό σύστημα είχαν ήδη ξεκινήσει όταν πήγαμε σχολείο, χούντα δεν είχαμε γνωρίσει, όσα (διαφορετικά) συνέβαιναν ήταν η δική μας κανονικότητα. Μια κανονικότητα ωστόσο αποκομμένη από την υπόλοιπη Ευρώπη, για την οποία οι περισσότεροι γνωρίζαμε μόνο μερικά κλισέ και τα συνθήματα του τύπου "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο". Η νίκη της εθνικής ομάδας μπάσκετ έφερε για πρώτη φορά την Ευρώπη, ή έστω την ιδέα της, στο κέντρο της ζωής μας, μας επέτρεψε να κοιτάξουμε τον έξω κόσμο με την αυτοπεποίθηση που χαρίζει η κορυφή, και να νιώσουμε ότι ανήκει και σε μας.

 

Θα πάω στην έκθεση στην Τεχνόπολη κρατώντας μεγάλο καλάθι. Είμαι σίγουρη ότι θα νιώσω νοσταλγία, αλλά ξέρω και ότι θα φωτίσει πολλά πράγματα που, εκείνη την εποχή, ήταν για μένα σκιές και ψίθυροι, υποψίες που δεν μπορούσαν να γίνουν ολοκληρωμένη σκέψη. Ελπίζω σε ένα είδος συλλογικής ψυχοθεραπείας. 

 

Η Μυρσίνη Γκανά είναι μεταφράστρια

[Φωτογραφία: Nίκος Αποστολόπουλος]